Taran en de Toverketel (1985)

De Amerikaanse schrijver Lloyd Alexander publiceerde tussen 1960 en 1969 een vijfdelige reeks fantasyverhalen onder de titel ‘The Chronicles of Prydain’. Hij baseerde zijn verhalen op de Welhse mythologie, in het bijzonder de ‘Mabinogion’. De eerste twee delen werden door de Walt Disney Studio’s verfilmd als The Black Cauldron, tevens de titel van het tweede deel. Omdat de boekenreeks in het Nederland als ‘De avonturen van Taran’ was uitgebracht werd de Nederlandse titel Taran en de Toverketel. Met een budget van 25 miljoen dollar was het de duurste animatiefilm ooit en waren de verwachtingen hooggespannen.

Nog voordat de film werd uitgebracht besloot Jeffrey Katzenberg, net aangesteld als hoofd van de animatiestudio, enkele scènes te verwijderen omdat hij de film te lang en te eng vond voor jonge kinderen. De makers van de film waren het hier niet mee eens, zij wilden juist een ouder publiek aanspreken door, in vergelijking met eerdere Disneyproducties, een meer volwassen verhaal te vertellen. De film bevat daarom ook geen liedjes. Uiteindelijk werd besloten om 12 minuten uit de film te halen en de première een half jaar uit te stellen zodat enkele scènes die essentieel zijn voor de continuïteit opnieuw geanimeerd konden worden.

Het verhaal begint als Taran, een jonge varkenshoeder uit Prydanië die ervan droomt ridder te worden, van de tovenaar Dalban de opdracht krijgt het varkentje Hen Wen te verbergen in een huisje diep in het bos. De gevreesde en genadeloze Gehoornde Koning heeft zijn gwythaints, twee vliegende draken, erop uitgestuurd om Hen Wen te vinden. Het varkentje is helderziend en kan laten zien waar de zwarte toverketel zich bevindt. Met de magische krachten van de ketel wil de Gehoornde Koning dode soldaten tot leven wekken zodat hij met een leger van “ondoden” onoverwinnelijk kan worden. In het bos komt Taran het harige en altijd hongerige wezentje Gorgi tegen.

Op datzelfde moment wordt Hen Wen ontvoerd door een gwythaint. Ondanks waarschuwingen van Gorgi besluit Taran naar het kasteel van de Gehoornde Koning te gaan. Het lukt hem om door een raam naar binnen te glippen en te voorkomen dat Hen Wen onthult waar de toverketel is. In het tumult dat ontstaan is weet het varkentje weg te rennen maar wordt Taran in een kerker gevangen gezet. Hij blijkt niet alleen te zijn, ook prinses Eilonie zit gevangen. Het tweetal weet uit de kerker te ontsnappen en Taran vindt een magische zwaard waarmee een derde gevangene, de minstreel Fliere Flam, wordt bevrijd. Het drietal slaagt erin het kasteel te ontvluchten.

Terug in het bos voegt Gorgi zich weer bij hen en leren ze een elfenvolk kennen dat onderwater leeft en belooft op Hen Wen te zullen passen zodat de anderen de toverketel kunnen zoeken. Drie heksen blijken de magische ketel in bezit te hebben en willen deze ruilen voor het magische zwaard. Taran stemt toe maar nog voordat hij een poging kan doen de ketel te vernietigen, wat alleen kan als iemand zich vrijwillig aanbiedt om te sterven, worden ze ontdekt door de gwythaints en opnieuw gevangen genomen. Terwijl de Gehoornde Koning de toverketel gebruikt om een dood leger tot leven te wekken besluit Gorgi zich op te offeren en springt in de ketel.

Het komt uiteindelijk allemaal goed - het is en blijft een Disneyproductie - maar de film zelf had weinig succes bij pers en publiek en zou jarenlang niet te zien zijn. In de loop de jaren ontstond echter meer waardering en heeft de film een cultstatus gekregen, al zijn tot op heden de verwijderde scènes niet teruggeplaatst voor uitgaven op video en dvd. Voor de Nederlandse nasynchronisatie moest dialoogregisseur Arnold Gelderman de Disney-studio’s overtuigen dat de stem van Adele Bloemendaal perfect past bij de wulpse heks Orwen. Voor Kruiperd, het gluiperige hulpje van de Gehoornde Koning, liet hij zich inspireren door Erik Engerd uit De Stratemakeropzeeshow.

Zo kwam hij bij Joost Prinsen terecht. Het moeilijkste bleek de stem van Gorgi waarvoor twintig personen werden gevraagd. De stem van Henk Votel, vooral bekend als het opaatje uit Ti-Ta Tovenaar, bleek het Engelse origineel het beste te benaderen.
 
 

Gerelateerd TV-sentiment

Taran en de Toverketel (Special Edition) (DVD)

Uitgever: Disney DVD Speelduur: 77 minuten Datum: 18 augustus 2010 Extra Achter de schermen bij Disney Niet gebruikte scène: Het elfenvolk… Lees meer

Publicatiedatum: 3 mei 2014
Laatste aanvulling: 3 mei 2014

© Walt Disney Productions/Silver Screen Partners II